Czy można równocześnie dzielić i łączyć? Można! A specjalistą w tej kwestii jest… wielkanocny żur.
Każda rodzina ma swój jedyny słuszny przepis na to danie. Dla niektórych żurek jest żurkiem dzięki białej kiełbasie, dla innych wygrywa kiełbasa wiejska. Jedni podają go z jajkami, drudzy z ziemniakami. Choć przepis na “żurek idealny” dzieli Polaków, równocześnie nic nas tak nie łączy przy wielkanocnym stole. W końcu wszyscy jesteśmy zgodni co do jednego – Wielkanoc bez żurku, to nie Wielkanoc!
ŻUR – CO TO WŁAŚCIWIE ZNACZY?
Ten słowiański przysmak uznajemy za specjalność polskiej kuchni, choć sama nazwa żur pochodzi od niemieckiego słowa sūr (obecnie sauer, czyli kwaśny). Określenia żur zaczęto używać w Polsce w XV wieku, jednak nie odnosiło się wtedy jedynie do znanej nam zupy, tylko wszelkich potraw z zakwaszonej mąki.
Tradycje mają to do siebie, że z biegiem lat ulegają modyfikacjom, czerpiąc z czasów współczesnych. Tym samym tradycyjny polski żurek, zagęszczany zakwasem z mąki żytniej, dawniej spożywany był bez ziemniaków. Nie będzie nas to dziwić, gdy dowiemy się, że kartofle pojawiły się na ziemiach polskich dopiero na przełomie XVIII i XIX wieku.
Wiele osób uważa, że żurek pochodzi ze Śląska, gdzie tradycyjnie podaje się go z ziemniakami i przygotowuje na boczku lub kiełbasie. Jak możemy przeczytać w książce Marka Szołtysika o kuchni śląskiej, w niemal każdym domu na tamtejszych terenach znajdował się “specjalny garnek, nazywany żurokiem, w którym zawsze kisił się żur”.
LISTA PRODUKTÓW TRADYCYJNYCH
23 września 2020 roku, żurek został wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych w kategorii: Gotowe dania i potrawy: żur żyniaty/żur żeniaty. Co oznacza żyniaty lub żeniaty? Mieszkańcy Śląska nazywali tak zupę, która była podawana z ziemniakami w jednym garnku. Żyniaty oznacza ożeniony, co odnosi się symbolicznie do tego, że składniki ożeniono, umieszczając je obok siebie w jednej misie.
ŻUREK W XXI WIEKU
W dzisiejszych czasach raczej nie znajdziemy w domach specjalnych naczyń, w których nieustannie kisi się żurek. Często brakuje nam czasu na przygotowanie tej potrawy od zera, ale gotowe zakwasy znajdziemy w sklepach. Wybierzmy ten, który wytwarzany jest zgodnie z tradycyjnymi metodami.
Choć nasz charsznicki zakwas kisi się poza zasięgiem waszych oczu, możecie być pewni, że przygotowujemy go na bazie w 100% naturalnych składników, w warunkach odpowiadających tym domowym. Nie pasteryzujemy, nie dodajemy konserwantów ani regulatorów kwasowości. Jest tradycyjnie, naturalnie i domowo.
Skład naszego żurku? To po prostu woda, zakwas chlebowy (mąka żytnia EKO, woda) i sól. Stworzyliśmy nasz żurek z myślą o wszystkich, którzy nie mają przestrzeni, by stworzyć własny zakwas. Tym sposobem możecie w najbliższą Wielkanoc zaoszczędzić czas i cieszyć się autentycznym smakiem króla wielkanocnych stołów. Nasz żurek to czysty zakwas. Uwzględnienie w przepisie waszych ulubionych, jedynych-słusznych dodatków pozostawiamy już Wam!
PRZEPIS NA CHARSZNICKI ŻUR WIELKANOCNY
Jeśli chcecie przekonać się o tym, że robimy nie tylko idealną kiszoną kapustę, ale też bajeczny żurek, możecie wypróbować poniższy przepis. Smacznego!
Składniki:
- 3,5 l wody
- opakowanie żurku Charsznickie Pola Natury
- włoszczyzna (seler, por, pietruszka, marchewka)
- słoniny
- 400 g wędzonego boczku
- kiełbasa
- 2 cebule
- opakowanie kwaśnej śmietany (hartowanej gorącą zupą)
- 3 liście laurowe
- 6 ziaren ziela angielskiego
- łyżka ziaren pieprzu
- łyżka suszonego majeranku
- sól i pieprz
- jajka (ilość wedle uznania)
- ziemniaki (ilość wedle uznania)
Przygotowanie:
- Zaczynamy od zrobienia wywaru. Do dużego garnka wlewamy wodę, wrzucamy pokrojonego selera, pietruszkę, pora i marchewkę. Dodajemy liście laurowe, ziele angielskie i pieprz. Doprowadzamy do wrzenia, po czym gotujemy na małym ogniu przez ok. 20 minut
- Słoninę kroimy w kostkę i smażymy na patelni. Gdy zmieni się w skwarki, zdejmujemy ją z patelni, a na wytopionym tłuszczu przesmażamy pokrojony wędzony boczek i kiełbasę.
- Zdejmujemy boczek i kiełbasę z patelni i podsmażamy pokrojoną cebulę.
- Po tym jak wywar gotował się przez 20 minut, wyjmujemy włoszczyznę, ziele angielskie oraz liście laurowe.
- Opakowanie z charsznickim żurkiem dokładnie mieszamy wstrząsając, a następnie wlewamy do wywaru.
- Dodajemy podsmażoną cebulę, skwarki, boczek i kiełbasę.
- Gotujemy ok. 5 minut, doprawiając solą, pieprzem i majerankiem. Po tym czasie zdejmujemy z ognia i zabielamy kwaśną śmietaną.
- Podajemy z jajkiem na twardo i/lub ziemniakami pokrojonymi w kostkę lub w formie puree.
Życzymy Wam rodzinnych Świąt Wielkanocy i pysznego żurku!
