Żywność ekologiczna, czyli jaka?

Szukasz w sklepie żywności ekologicznej? Na co zwrócisz uwagę? Na opakowanie produktu sugerujące, że jest wykonane z papieru eko? Zielony kolor etykiety? Duży napis: naturalne lub bez GMO? A może sądzisz, że gdy kupujesz produkty na targu lub prosto od rolnika są one ekologiczne? Nic bardziej mylnego! Jedyną gwarancję, że produkt jest EKO, daje zamieszczony na nim symbol Euroliścia – unijny certyfikat ekologiczny składający się z 12 białych gwiazdek na zielonym tle.

Zacznijmy jednak od początku…

Żywność ekologiczna, zwana inaczej BIO, EKO lub ORGANIC, by na to miano „zasłużyć”, musi spełnić szereg ścisłych wymagań dotyczących sposobu jej produkcji i pochodzenia surowców, z których została wytworzona, wskazanych m.in. w Rozporządzeniu Rady Wspólnoty Europejskiej z 2007 roku.

Cały proces powstawania żywności ekologicznej – od pola do stołu – jest ściśle kontrolowany. „Ekologicznymi” można nazwać tylko te produkty, których minimum 95% składników pochodzi z produkcji ekologicznej, a rolnik, producent czy przetwórca są poddawani regularnym kontrolom jednostki certyfikującej. Dzieje się tak, ponieważ certyfikatu eko nie dostaje się „raz na zawsze”.

Celem produkcji żywności ekologicznej jest minimalizowanie negatywnego wpływu na środowisko, promowanie zrównoważonej uprawy roślin i hodowli zwierząt oraz zapewnienie wysokiej jakości i zdrowotnych produktów spożywczych.

Główne zasady produkcji żywności ekologicznej obejmują:

Brak stosowania sztucznych nawozów chemicznych i pestycydów – w uprawach ekologicznych nie stosuje się sztucznych nawozów ani środków ochrony roślin, które mogą mieć negatywny wpływ na środowisko i zdrowie ludzi.
Zakaz stosowania antybiotyków i hormonów – hodowla zwierząt ekologicznych polega na zapewnieniu im warunków naturalnych, a zwierzęta nie są poddawane rutynowemu podawaniu antybiotyków lub hormonów wzrostu.
Zasady dotyczące pasz – zwierzęta ekologiczne są karmione paszami ekologicznymi, które nie zawierają sztucznych składników i są uprawiane zgodnie z zasadami ekologicznymi.
Utrzymywanie różnorodności biologicznej – produkcja żywności ekologicznej stawia nacisk na utrzymanie różnorodności biologicznej w środowisku, co przyczynia się do naturalnej kontroli szkodników i chorób.
Minimalizację użycia substancji chemicznych – w produkcji żywności ekologicznej ogranicza się używanie substancji chemicznych do niezbędnego minimum i preferuje się naturalne metody kontroli szkodników i chorób.

W produktach ekologicznych można stosować jedynie 50 substancji dodatkowych i pomocniczych do żywności. Są one pochodzenia naturalnego i stanowią jedynie 20% z listy substancji dozwolonych w konwencjonalnej produkcji żywności w UE. Na liście dodatków, które można stosować w produkcji bio znajdują się m.in. soda, drożdże, kwas mlekowy, kwas jabłkowy, cytrynowy i winowy, pektyny, guma guar czy guma arabska.

Ponadto, w przetwórstwie produktów ekologicznych stosuje się gazy obojętne w pakowaniu żywności, ziemię okrzemkową do filtracji soków, enzymy niemodyfikowane genetycznie i naturalne emulgatory, jak lecytyna. Pełna lista dodatków do żywności oraz substancji pomocniczych dopuszczonych do stosowania w produktach ekologicznych wraz ze specyfikacją użycia znajduje się w aneksie VIII Rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008[1].

Gdzie kupić eko żywność?

Żywność ekologiczną kupimy w tysiącach sklepów w całej Polsce – zarówno w specjalistycznych sklepach bio (stacjonarnych i online), jak i tradycyjnych sklepach spożywczych, w tym supermarketach i dyskontach, gdzie z roku na rok rośnie półka certyfikowanych produktów ekologicznych. Pamiętajmy jednak, że rozpoznamy ją po unijnym logo Euroliścia, które znajduje się na każdym opakowaniu produktu bio. Jak ono wygląda? Przekonajcie się sami: